دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

مدح ظل السلطان(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
 صبح چو سر زد ز کوه، مهر درخشان               ماه من از در رسید، خرم و خندان شاخه ریحان نهاده بر گل سورى                    طره پیچان فکنده برمه تابان بسته به موى رقیق، کوه دماوند                  هشته به درج عقیق، گوهر غلطان گشته بلاخیز از دو جزع  یمانى                     گشته شکر ریز از دو لعل بدخشان  نرگس مکحول  او ز باده خمارین                     سنبل مقتول او ز باد پریشان طلعت زیباى او چو ماه منور                          قامت رعناى او چو سرو خرامان خازن گنج روان نموده دو افعى                    خادم باغ...

عمّان شاعر اهل بیت - بخش دوم: آثار
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
بخش نخست این مقاله را اینجا بخوانید  2. آثار عمان 2-1 جغرافیای نی‎ریز ظاهراً عمان به جز دیوان، کتابی در جغرافیای نی‌ریز داشته است. عمان چنان‏که گفته شد، اهل سیر و گشت بوده و بخشی از عمر خود را در مسافرت گذرانده است؛ بنابراین طبیعی می‎نماید که وی آبادی‎های پیرامون نی‌ریز، چشمه‎ساران و لای‎ها و آبرودها و تنگه‎ها و کاریزها و کوه ها و دشت‎های نی‎ریز را دیده و به تألیف کتابی در جغرافیای نی‌ریز همّت کرده باشد. می‎گویند خانم مهرنوش معانی،...

شرح احوال و زندگانی شمس المعالی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) »
      اطلاعات موجود در باره وى را مى‏ توان به دو دسته تقسیم کرد:      1 - نخست آثار به جا مانده از خود او که عبارتند از: تذکره مدایح مؤیدیه که در برخى منابع به اشتباه مدایح معتمدیه نامیده شده است ؛ دیگر از آثار او، رساله استخراج سهام و تعیین طلوع فجر و مسایل نجومى و انشاء و مراسلات است. همچنین اثر دیگرى با عنوانِ شیرازیه به او نسبت داده ‏اند که در بخش آثار به معرفىِ...

برخی از خوشنویسان کمتر شناخته شده نیریز
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز »
این نوشته، بخش نخست از مقاله‌‌ی "خطاطان نیریز، از صفویه تا قاجار" به قلم  "محمد امیر جلالی (دانشجوی دورهٔ دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران)" است. برای حفظ امانت‌داری، متن مقاله عیناً ذکر شده است اما به دلیل تنظیم حجم صفحات، مقاله به ۴ قسمت تقطیع شده است. بخش های دیگر این مقاله را اینجاها بیابید: بخش نخست، بخش دوم، بخش سوم و بخش چهارم.       خطاطان نیریز، از صفویه تا قاجار چکیده:       از میرزا احمد نیریزی، خوشنویس سدهٔ 11 و 12 ه.ق،...

عمّان شاعر اهل بیت - بخش نخست: زندگینامه
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
یکی از گویندگان نی ریز در دهه‎های پایانی روزگار قاجاری و پهلوی نخست، محمدرضا عمان نیریزی است که درباره‎ی زندگی و شعر او پژوهش‎های چندانی صورت نگرفته و متأسفانه دیوان وی تا امروز به زیور چاپ آراسته نشده است. نخستین پژوهنده‎ای که پیرامون زندگی عمان گفتاری دارد و نمونه‏هایی از شعر او را چاپ کرده، زنده‎یاد خلیل سازگار، نویسنده‎ی «تذکره‌ی سازگار» است. در جستار حاضر، زندگی و شعر این گوینده‎ی نی ریزی با استناد به کتاب «تذکره سازگار»...

شهاب نیریزی (سید اشرف، شیخ الاسلام نیریز)
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز »
این نوشته، بخش سوم از مقاله‌‌ی "خطاطان نیریز، از صفویه تا قاجار" به قلم  "محمد امیر جلالی (دانشجوی دورهٔ دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران)" است. برای حفظ امانت‌داری، متن مقاله عیناً ذکر شده است اما به دلیل تنظیم حجم صفحات، مقاله به ۴ قسمت تقطیع شده است. بخش های دیگر این مقاله را اینجاها بیابید: بخش نخست، بخش دوم، بخش سوم و بخش چهارم.      و اما در بخش سوم این مقاله به زندگانی و شعر شهاب نیریزی، شیخ‌الإسلام و شاعر چیره‌دست...

تنقیح المناظر لذوى الابصار و البصائر(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
 از این اثر با عنوانِ تنقیح المناظر لاولى الابصار و البصائر نیز یاد کرده ‏اند . این کتاب که به گفته جورج سارتن، تفسیرى جامع و بدیع است ، مهمترین تألیف کمال الدین فارسى در مبحث نورشناسى است و تنقیح و شرحى است که به راهنمایى استادش قطب الدین شیرازى بر کتاب المناظر ابن هیثم نوشت.      اصل این کتاب با عنوان «المناظر» از اقلیدس است. این اثر به عربى ترجمه شد، پس از آن در سده 4 ه...

نامه‌ی اول (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
مرحوم شمس‌المعالی نی‌ریزی به یکی از اعاظم نوشته: روحی فداک(1)، هرگاه دماغ و حالتی و فراغ و التی داشته باشید افسانه‌ی مرا گوش دهید و ماجرای مرا هوش،  افسانه [ای] که کس نتواند شنیدنش صورت حال و تمثال(2) احوال بر این منوال است که در این روزها در گوشه‌ای خزیده و طمع از عالم و آدم بریده‌ام و چشم توقع از صغیر و کبیر و برنا و پیر پوشیده و حجاب استغنا(3) بر چهره‌ی تمنّا کشیده دامن از مخالطت(4)...

شرح احوال و زندگانى سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
     سید قطب ‏الدین در نیریز ولادت یافت. تاریخ تولد او به طور دقیق دانسته نیست، امّا با توجه به مطالبى که در برخى از آثارش آمده است، ولادت او را در آغاز سده دوازدهم، یعنى در 1100 ه . ق. حدس زده‏اند. او در مقدمه ترجمه غزل عطار و مقدمه قصیده عشقیه، در سبب ترجمه غزل عطّار و سرودن قصیده عشقیه گفته است: «لقد سمعت فى ریعان الشباب منذ قرن غزلاً من منظومات العارف الرّبانى و العالم...

شرح اصول اقلیدس (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
حدود یک سده قبل از ابوالعباس نیریزی یعنی در حدود اواخر سده دوم و اوایل سده سوم، اصول اقلیدس چندین بار به زبان عربی ترجمه شد. ترجمه‌ای که ابوالعباس در اختیار داشته، اثر حجاج بن یوسف مطر (متوفی اوایل سده ۳ ه. ق.) بوده است. نیریزی بر این ترجمه، شرح نوشت و این شرح ازنظر تاریخ ریاضیات اسلامی و یونانی بسیار مهم است. چه، در آن، قسمت‌هایی از آثار ایرن اسکندرانی  (حدود ۱۰۰ م.) و سنبلیقیوس  (حدود ۵۰۰ م.) و...